Η αναδυόμενη πλαστικότητα του κορωνοϊού SARS-CoV-2 ενδέχεται να θέτει σοβαρές προκλήσεις στην αποτελεσματικότητα των εμβολίων και τις ανοσοθεραπείες
Οι ιοί εξελίσσονται ως αποτέλεσμα μεταλλάξεων (λανθασμένης ενσωμάτωσης, προσθηκών ή ελλειμμάτων νουκλεοτιδίων κατά τον πολλαπλασιασμό τους, και ανασυνδυασμού γενετικού υλικού δύο ιών) και φυσικής επιλογής για ευνοϊκά χαρακτηριστικά, όπως ο αποτελεσματικός πολλαπλασιασμός, η αυξημένη μετάδοση μεταλλαγμένων παραλλαγών, και η αποφυγή της άμυνας, δηλ. του ανοσοποιητικού συστήματος του ξενιστή/ανθρώπου.
Πρόσφατα μεταλλαγμένοι ιοί με τέτοια χαρακτηριστικά εγείρουν ανησυχία για την εξάπλωση του ιού, μια και οδηγούν σε μεγαλύτερη μολυσματικότητα και ίσως και σοβαρότητα της νόσου. Η ικανότητα του ιού SARS-CoV-2 να διορθώνει λάθη του κατά τον πολλαπλασιασμό του (που αναφέρθηκε-και από εμένα- κατά τη διάρκεια του 2020), οδήγησε στην άποψη ότι τα εμβόλια που ήταν βασισμένα στην πρωτεΐνη της ακίδας του ιού, πιθανότατα θα δημιουργούσαν ανοσολογική προστασία σε όλες τις μεταλλαγμένες παραλλαγές. Ωστόσο, μεταλλαγμένες παραλλαγές στην ακολουθία RNA του SARS-CoV-2, που καθορίζει την πρωτεΐνη της ακίδας του ιού, εμφανίστηκαν σε όλο τον κόσμο, θέτοντας σοβαρές προκλήσεις στην αποτελεσματικότητα, τόσο των εμβολίων, όσο και των εξουδετερωτικών αντισωμάτων.
Οι παραλλαγές αυτές εμφανίστηκαν κυρίως σε άτομα με παρατεταμένη λοίμωξη (115 ημερών), είτε επειδή ήταν ανοσοκατεσταλμένα ή υπέφεραν από αυτοάνοσα νοσήματα. Τρεις είναι οι κύριες μεταλλαγμένες παραλλαγές που προκαλούν ανησυχία — B.1.1.7 (εμφανίστηκε στη Βρετανία), B.1.351 (Νότια Αφρική) και P.1 (Βραζιλία). ΄Ολες περιέχουν τουλάχιστον οκτώ μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη της ακίδας του ιού. Οι πρώτες δύο εντοπίστηκαν και στη χώρα μας, μάλιστα η πρώτη είναι πλέον η κυρίαρχη (ποσοστό ~90%). Οι λιγότερο γνωστές παραλλαγές είναι: η B.1.526 (Νέα Υόρκη), η Β.1.429 (Καλιφόρνια), η Β1.525 (Νιγηρία) και η Α.23.1 (Ουγκάντα, εντοπίστηκε στη χώρα μας).
Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι οι μεταλλαγμένες παραλλαγές έχουν ως αποτέλεσμα την μειωμένη αποτελεσματικότητα (μονοκλωνικών ή πολυκλωνικών) αντισωμάτων ή και εμβολίων, π.χ. της AstraZeneca στη Νοτιοαφρικανική παραλλαγή. Βέβαια, οι μειωμένες ευαισθησίες αντισωμάτων έναντι νέων παραλλαγών δεν αποδεικνύουν εξ ορισμού ότι ένα εμβόλιο δεν θα είναι αποτελεσματικό. Εκτός από τα Β κύτταρα (που παράγουν εξουδετερωτικά αντισώματα), υπάρχουν πολλά επιπλέον επαγόμενα κύτταρα από εμβόλια που ενδέχεται να μπορεί να προστατεύσουν από λοίμωξη.
Παρόλα αυτά, τα αυξανόμενα στοιχεία για την εμφάνιση μεταλλάξεων διαφυγής οδηγούν σε ανησυχία και απαιτούν άμεση δράση. Η μείωση της εξάπλωσης του ιού SARS-CoV-2 είναι πιθανότερο να αποτρέψει περαιτέρω επιλογή παραλλαγών ανοσολογικής διαφυγής.
Αυτό απαιτεί: 1) Παγκόσμια συντονισμένη στρατηγική εμβολιασμού και πρόληψης ανοσοκατεσταλμένων ατόμων ή με αυτοάνοσα νοσήματα. 2) Αυξημένοι έλεγχοι όλου του γενετικού υλικού του ιού για τον εντοπισμό και τον χαρακτηρισμό αναδυόμενων μεταλλαγμένων στελεχών SARS-CoV-2, κάτι που γίνεται στη χώρα μας. 3) Γρήγορα τεστ, ένα την εβδομάδα, σε όλο τον πληθυσμό. 4) Εμβολιασμός τουλάχιστον του 70% των ενηλίκων και μακροπρόθεσμα και των μαθητών του Γυμνασίου/Λυκείου, και 5) Χρήση αναμνηστικού εμβολιασμού τον Σεπτέμβριο έναντι κυκλοφορούντων παραλλαγών SARS-CoV-2 (Όλες οι εταιρείες προετοιμάζουν τέτοια εμβόλια, ενώ η AstraZeneca ήδη συστήνει ήδη αναμνηστική δόση τον προσεχή Σεπτέμβριο), και ευρύτερη θεραπευτική χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων.
Βιβλιογραφία. Kevin D. McCormick, Jana L. Jacobs, John W. Mellors. 26/3/2021. The emerging plasticity of SARS-CoV-2. Science 371, 1306-1308.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου