«Αντηχεί ο Γράμμος τα τραγούδια» ( Εθνικό εμβατήριο). Η διαχείριση της μνήμης του Εμφυλίου

Του Σάκη Μουμτζή

Στις 10 η ώρα το πρωί της 30ης Αυγούστου 1949 και ο τελευταίος κομμουνιστής αντάρτης εγκατέλειπε το Ελληνικό έδαφος. Σε αυτό παρέμειναν μόνον αποκομμένες ομάδες  και η 7η Μεραρχία στην Θράκη που προφύλαγε τα Βουλγαρικά σύνορα, στο πλαίσιο των διεθνιστικών καθηκόντων του ΚΚΕ. Άρχιζε μια περίοδος ανασυγκρότησης για την Ελλάδα και ένας Γολγοθάς για τους 60.000 περίπου κομμουνιστές στις χώρες του «σοσιαλιστικού παραδείσου». Πλήρωναν το τίμημα να στρέψουν τα όπλα κατά της πατρίδας τους.

Είναι γεγονός πως την Ιστορία την γράφουν πάντα οι νικητές. Και δεν θα μπορούσε να γίνει κι αλλιώς. Γι΄αυτό υπάρχει καταγεγραμμένη από το 390 π.Χ. η φράση του αρχηγού των Γαλατών, Βρένου, «vae victis» (ουαί τοις ηττημένοις), που υποδηλώνει την πλήρη κυριαρχία, σε όλα τα μέτωπα, των νικητών. Γιατί πάνω απ΄όλα, οι νικητές διαχειρίζονται την μνήμη και την λήθη αυτής της περιόδου. Αυτοί αποφασίζουν τι πρέπει να θυμάται ο λαός και πως πρέπει να το θυμάται. Και η νικητές ενδιαφέρονται κυρίως για την μνήμη, γιατί μέσω αυτής επιβάλλουν την κυριαρχία τους στο πολιτικό, στο ιδεολογικό και στο κοινωνικό πεδίο.

Απεναντίας, οι ηττημένοι προσπαθούν να περιμαζέψουν τις σάρκες τους, να διαχειρισθούν τις συνέπειες της ήττας τους και μέσω της λήθης να προσπαθήσουν να επανακαθορίσουν την σχέση τους με το παρόν. Συνεπώς και αυτοί εμπλέκονται στην επεξεργασία της μνήμης και της λήθης, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στην τελευταία.

Αυτό ακριβώς έγινε και με τον Ελληνικό Εμφύλιο πόλεμο. Οι αστικές πολιτικές δυνάμεις, οι νικητές, που εξέφραζαν το 85% του Ελληνικού λαού, για μια γενιά, συνέγραψαν αυτές την Ιστορία της αναμέτρησης κατά τρόπο κυρίαρχο και αδιαμφισβήτητο. Εκατοντάδες έργα, τα περισσότερα με αυτοέκδοση, εξιστορούσαν τις προσωπικές περιπέτειες και τα ανδραγαθήματα των συγγραφέων στον αγώνα κατά των κομμουνιστών. Ήταν η εποχή που κυριαρχούσε στην κοινωνία η γενιά που βίωσε και πρωταγωνίστησε στον Εμφύλιο πόλεμο. Και κατέθεται την μαρτυρία της. Ήταν η εποχή που κυριαρχούσε ο «βιωμένος αντικομμουνισμός», ως ένα κίνημα που αναδυόταν από την βάση της Ελληνικής κοινωνίας.

Υπολογίζεται πως τα θύματα των κομμουνιστών (νεκροί, τραυματίες, άνθρωποι που τους κατέστρεψαν τις περιουσίες, που κρατήθηκαν όμηροι και φυλακισμένοι, οι ίδιοι ή οι συγγενείς τους)αγγίζουν  τις 700.000.Πολύ σημαντικός αριθμός σε μια χώρα 6.500.000 κατοίκων. Κανένας πολιτικός δεν μπορούσε να τον αγνοήσει. Και αν ο βιωμένος αντικομμουνισμός πήγαζε από την βάση της κοινωνίας, στην κορυφή της κτίστηκαν καριέρες, περιουσίες και ένα πλέγμα εξουσίας. Αυτή η ηγεμονία του λόγου των νικητών, έληξε ουσιαστικά την 21η Απριλίου 1967, όταν ανήλθαν στην εξουσία πραξικοπηματικά τα πιο ακραία στοιχεία τους, που είχαν μετατρέψει τον αντικομουνισμό τους  σε ψύχωση. Η συνέχεια είναι γνωστή. Μέσα από τον εξαγνισμό τους  στον αντιδικτατορικό αγώνα, οι θύτες του Ελληνικού Εμφυλίου έγιναν τα θύματα του. Άρχιζε η επανασυγγραφή της Ιστορίας, από τους ηττημένους αυτήν την φορά. Αυτοί αποφάσιζαν τι θα θυμούμαστε και τι πρέπει να ξεχάσουμε. Αυτοί προσδιόριζαν ποιες είναι οι «γιορτές του μίσους», ποια η επίσημη ονομασία του στρατού των ανταρτών, ποιες οι οικονομικές απολαβές αυτών που στασίασαν, που πολέμησαν για τον διαμελισμό της χώρας. Η Εθνική Συμφιλίωση έγινε με τους όρους που αυτοί έθεσαν.

Οι υπόλοιποι, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε αυτήν την μέρα είναι να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας σε αυτούς που πολέμησαν και κράτησαν την Ελλάδα στον ελεύθερο κόσμο, από τον ανώνυμο Λοκατζή ως τον Βαν Φλητ. Γιατί στην πατρίδα μας διεξήχθη ο πόλεμος των δύο κόσμων.

http://www.liberal.gr/arthro/73796/apopsi/s-moumtzis/isonantichei-o-grammos-ta-tragoudiasin--ethniko-embatirio-i-diacheirisi-tis-mnimis-tou-emfuliou.html