Βασίλης Χατζηβασιλείου
Έχουν περάσει δεκαετίες ολόκληρες από τότε που οι Ιταλοί κατακτητές καθιέρωσαν ως επίσημο έμβλημα του Δήμου της Κω τα δυο περιελισσόμενα σε ράβδο φίδια με το βότρυ σταφυλιού, έτσι ακριβώς όπως τα βλέπουμε ανάγλυφα μέσα σε κύκλο στην ανατολική πλευρά του Δημαρχείου. Στο διάβα των ετών το έμβλημα αυτό έγινε αποδεκτό απ’ όλες τις δημοτικές αρχές της Κω, τόσο για τους ακριβείς συμβολισμούς του, κατανοητούς απ’ όλους (ράβδος Ασκληπιού-φίδια που υποδηλώνουν Ασκληπιό και Ιπποκράτη-ταύτιση του βότρυ με την αφθονία αγαθών του νησιού) ,όσο και για τη συμμετρία του σχεδίου, που χαράχτηκε ασφαλώς από καλλιτέχνη Ιταλό.
Οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι πριν από την επίσημη ιταλική καθιέρωση αυτού του εμβλήματος, η Ορθόδοξη Κοινότητα της Κω κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας απεικόνιζε στη σφραγίδα της τα δυο περιελισσόμενα σε ράβδο φίδια. Από τη σφραγίδα αυτή της Ορθόδοξης Κοινότητας οι Ιταλοί άντλησαν την ιδέα απεικόνισης (επί το καλλιτεχνικότερο) του δημοτικού εμβλήματος. Θα ρωτήσει κανείς στην Κοινότητα πώς θεσπίστηκε αυτό το μοτίβο; Ήταν μήπως γνωστό από τα μέχρι τότε αρχαιολογικά ευρήματα του νησιού; Βεβαιότατα! Αυτό επιχείρησα να παρουσιάσω σε παλαιότερο δημοσίευμά μου, που το επαναφέρω και πάλι με αφορμή την προσπάθεια αλλαγής αυτού του εμβλήματος.
Ανάμεσα στους πρωτοπόρους που σημάδεψαν την ιστορική έρευνα στην Κω ήταν και ο συμπατριώτης μας Σταμάτιος Κων/νου Παντελίδης, πρόδρομος του Ιακώβου Ζαρράφτη. Σε ένα, λοιπόν, δημοσίευμά του στο αξιολογότατο Αθηναϊκό περιοδικό της εποχής του, την «Πανδώρα» (τόμος ΙΒ΄,σελ.185), ο Παντελίδης δημοσιεύει τον Ιούλιο του 1861 μεταξύ άλλων και το άρθρο του για τον Πλάτανο του Ιπποκράτη, δίνοντάς μας την πολύτιμη πληροφορία ότι εντός της πλατείας όπου βρίσκεται ο Πλάτανος υπήρχε πριν από το 1830 μια δεξαμενή από Παριανό μάρμαρο, που έφερε ανάγλυφο το σύμπλεγμα δύο φιδιών, ενώ πέντε νεάνιδες θυσίαζαν αίγα στο θεό της Επιδαύρου, δηλαδή στον Ασκληπιό. Γράφει χαρακτηριστικά: «Εντός της αυτής πλατείας έκειτο προ του 1830 και δεξαμενή εκ Παρείουμαρμάρου φέρουσα γεγλυμμένους δύο όφεις συμπεπλεγμένους και πέντε νεάνιδας θυούσαςαίγα εις τον θεόν της Επιδαύρου. Αλλ’, ως μη ώφελλεν, τονίζει με πίκρα, αι αιμοχαρείς της βαρβαρότητος χείρες ηγέρθησαν και κατά των αψύχων τούτων ανεκτιμήτων μνημείων της ελληνικής περιουσίας!»
.Υπαινίσσεται εδώ την καταστροφή και εξαφάνιση του ανάγλυφου αυτού από τον τότε τούρκο διοικητή (καϊμακάμη) της Κω Μουσταφά Μπέη, ο οποίος κατεχόταν από καταστροφική μανία για κάθε αρχαιοελληνικό επιγραφικό και καλλιτεχνικό έργο, πιστεύοντας ότι η διατήρηση των ευρημάτων αυτών καλλιεργούσε το επαναστατικό μένος στις ψυχές των Ελλήνων κατοίκων του νησιού.
Το ανάγλυφο, όμως, σύμπλεγμα των δύο φιδιών γνώριζαν πολύ καλά οι πρόγονοί μας, γι αυτό και το απεικόνισαν στην επίσημη σφραγίδα της Ορθόδοξης Κοινότητάς τους, αντιλαμβανόμενοι ότι συμβόλιζε τους δικούς τους: Ασκληπιό και Ιπποκράτη! Και δεν πρόκειται για «ουροβόρους» όφεις, αφού, όπως και η λέξη σημαίνει, κανένας από τους δυο όφις δεν τρώει την ουρά του. Επίσης η σχηματική απεικόνιση των όφεων ουδεμία σχέση έχει με τα λεγόμενα μασονικά σύμβολα. Συνεπώς η Δημοτική μας Αρχή οφείλει να σεβαστεί την από πολλών ήδη δεκαετιών επιλογή και καθιέρωση αυτού του εμβλήματος και να το διατηρήσει ως έχει.
Οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι πριν από την επίσημη ιταλική καθιέρωση αυτού του εμβλήματος, η Ορθόδοξη Κοινότητα της Κω κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας απεικόνιζε στη σφραγίδα της τα δυο περιελισσόμενα σε ράβδο φίδια. Από τη σφραγίδα αυτή της Ορθόδοξης Κοινότητας οι Ιταλοί άντλησαν την ιδέα απεικόνισης (επί το καλλιτεχνικότερο) του δημοτικού εμβλήματος. Θα ρωτήσει κανείς στην Κοινότητα πώς θεσπίστηκε αυτό το μοτίβο; Ήταν μήπως γνωστό από τα μέχρι τότε αρχαιολογικά ευρήματα του νησιού; Βεβαιότατα! Αυτό επιχείρησα να παρουσιάσω σε παλαιότερο δημοσίευμά μου, που το επαναφέρω και πάλι με αφορμή την προσπάθεια αλλαγής αυτού του εμβλήματος.
Ανάμεσα στους πρωτοπόρους που σημάδεψαν την ιστορική έρευνα στην Κω ήταν και ο συμπατριώτης μας Σταμάτιος Κων/νου Παντελίδης, πρόδρομος του Ιακώβου Ζαρράφτη. Σε ένα, λοιπόν, δημοσίευμά του στο αξιολογότατο Αθηναϊκό περιοδικό της εποχής του, την «Πανδώρα» (τόμος ΙΒ΄,σελ.185), ο Παντελίδης δημοσιεύει τον Ιούλιο του 1861 μεταξύ άλλων και το άρθρο του για τον Πλάτανο του Ιπποκράτη, δίνοντάς μας την πολύτιμη πληροφορία ότι εντός της πλατείας όπου βρίσκεται ο Πλάτανος υπήρχε πριν από το 1830 μια δεξαμενή από Παριανό μάρμαρο, που έφερε ανάγλυφο το σύμπλεγμα δύο φιδιών, ενώ πέντε νεάνιδες θυσίαζαν αίγα στο θεό της Επιδαύρου, δηλαδή στον Ασκληπιό. Γράφει χαρακτηριστικά: «Εντός της αυτής πλατείας έκειτο προ του 1830 και δεξαμενή εκ Παρείουμαρμάρου φέρουσα γεγλυμμένους δύο όφεις συμπεπλεγμένους και πέντε νεάνιδας θυούσαςαίγα εις τον θεόν της Επιδαύρου. Αλλ’, ως μη ώφελλεν, τονίζει με πίκρα, αι αιμοχαρείς της βαρβαρότητος χείρες ηγέρθησαν και κατά των αψύχων τούτων ανεκτιμήτων μνημείων της ελληνικής περιουσίας!»
.Υπαινίσσεται εδώ την καταστροφή και εξαφάνιση του ανάγλυφου αυτού από τον τότε τούρκο διοικητή (καϊμακάμη) της Κω Μουσταφά Μπέη, ο οποίος κατεχόταν από καταστροφική μανία για κάθε αρχαιοελληνικό επιγραφικό και καλλιτεχνικό έργο, πιστεύοντας ότι η διατήρηση των ευρημάτων αυτών καλλιεργούσε το επαναστατικό μένος στις ψυχές των Ελλήνων κατοίκων του νησιού.
Το ανάγλυφο, όμως, σύμπλεγμα των δύο φιδιών γνώριζαν πολύ καλά οι πρόγονοί μας, γι αυτό και το απεικόνισαν στην επίσημη σφραγίδα της Ορθόδοξης Κοινότητάς τους, αντιλαμβανόμενοι ότι συμβόλιζε τους δικούς τους: Ασκληπιό και Ιπποκράτη! Και δεν πρόκειται για «ουροβόρους» όφεις, αφού, όπως και η λέξη σημαίνει, κανένας από τους δυο όφις δεν τρώει την ουρά του. Επίσης η σχηματική απεικόνιση των όφεων ουδεμία σχέση έχει με τα λεγόμενα μασονικά σύμβολα. Συνεπώς η Δημοτική μας Αρχή οφείλει να σεβαστεί την από πολλών ήδη δεκαετιών επιλογή και καθιέρωση αυτού του εμβλήματος και να το διατηρήσει ως έχει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου