Ας μάθουμε για το Ρουθήνιο: ένα στοιχείο στην πένα

Πρότυπο φωτοβολταϊκό DSC με χρωματοφόρα επιχρίσματα ρουθηνίου
του ινστιτούτου Fraunhofer IS

Δεν είναι λίγες οι εκπλήξεις που επιφυλάσσει ο περίπατος στο Περιοδικό Σύστημα όταν φθάνεις στα λιγότερο γνωστά χημικά στοιχεία. Ετσι, για το ρουθήνιο, ένα από τα πιο σπάνια μέταλλα στον πλανήτη μας, όταν ψάξεις λίγο μαθαίνεις πως εκτός από τις άλλες χρήσεις του, είναι και επί τριάντα περίπου χρόνια για τους οφθαλμιάτρους το κατά προτίμηση στοιχείο για τη θεραπεία οφθαλμικών κακοηθών όγκων με ύψος ως και 5 χιλιοστά του μέτρου. Το ραδιενεργό ισότοπο ρουθήνιο-106 εκπέμπει ακτινοβολία-β, δηλαδή  ηλεκτρόνια, και παράγεται σε πυρηνικούς αντιδραστήρες. Χρησιμοποιούνται λοιπόν ειδικές μεταλλικές «φόρμες» στο σχήμα του οφθαλμικού βολβού με ακτίνα 12 ως 14 χιλιοστά και πάχος 1 χιλιοστό, σε 15 ελαφρά διαφορετικές σφαιρικότητες και όπου ανάμεσα σε δυο λεπτά φύλλα πολύ καθαρού αργύρου υπάρχει ένα φύλλο ρουθηνίου. Ο άργυρος χρησιμεύει για την απορρόφηση του 95% της ακτινοβολίας-β έτσι ώστε να μην προκληθούν ανεπιθύμητες βλάβες σε ευαίσθητα σημεία της περιοχής ενώ πρώτος στόχος είναι η σωτηρία της κεντρικής όρασης και δεύτερος, τουλάχιστον να σωθεί η περιφερειακή όραση. Επειδή ο χρόνος ημιζωής για το ρουθήνιο-106 είναι 374 ημέρες περίπου, μπορεί η κάθε μία από αυτές τις οφθαλμικές φόρμες να χρησιμοποιηθεί περισσότερες φορές μέσα σε έναν χρόνο. Η μεταφορά τους γίνεται μέσα σε ειδικές θήκες από αλουμίνιο και αυτές πάλι είναι μέσα σε χαλύβδινα κουτιά και αποστειρώνονται πριν από κάθε χρήση στους 134 βαθμούς Κελσίου σε πίεση 5 bar επί τουλάχιστον 5 λεπτά. Το βασικό προσόν του ρουθηνίου για αυτή τη δουλειά είναι πως το βεληνεκές των σωματιδίων-β είναι πολύ μικρό, δηλαδή μετά τα 5 χιλιοστά η ένταση της ακτινοβολίας πέφτει κάθετα και έτσι αποφεύγονται οι ζημιές σε όργανα και ιστούς γύρω από τον όγκο, που δεν έχουν προσβληθεί.
Διαβάστε περισσότερα: 
http://www.tovima.gr/science/article/?aid=668110