Η προθεσμία για το «κλείδωμα» των συμμετοχών στο πρόγραμμα αμυντικών βιομηχανικών συμπαραγωγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γνωστότερο ως SAFE, παρήλθε ουσιαστικά και η συμμετοχή τρίτων χωρών δεν καρποφόρησε, μεταξύ αυτών και της Τουρκίας. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι σημαντικές ευρωπαϊκές χώρες, βλέπε Γερμανία, πίεσαν ιδιαίτερα για την ένταξη ιδίως της Τουρκίας, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Επισήμως η προθεσμία κλείνει την Κυριακή 30 Νοεμβρίου, ωστόσο ήδη η Κομισιόν δήλωσε ότι είναι αδύνατη η επεξεργασία των αιτημάτων τους.
Οι αιτιάσεις της Ελλάδας και της Κύπρου έγιναν ένα τείχος που οι πιέσεις άλλων εταίρων δεν κατάφεραν να διαπεράσουν, καθώς η Τουρκία δεν θέλησε να προχωρήσει σε ενέργειες που θα δικαιολογούσαν την άρση του άτυπου βέτο, όπως για παράδειγμα η απόσυρση του «casus belli» σε βάρος της Ελλάδας από την τουρκική εθνοσυνέλευση.
Όπως είχε εξηγήσει έγκαιρα μιλώντας στο Newshub ο Ρόναλντ Μαϊνάρντους, συντονιστής ερευνητικών προγραμμάτων του ΕΛΙΑΜΕΠ για τις σχέσεις Ελλάδας-Γερμανίας, η γερμανική κυβέρνηση είχε ήδη από καιρό αντιληφθεί τη σημασία που απέδιδε η Αθήνα στην άρνηση αποδοχής της τουρκικής πρότασης και την είχε αποδεχτεί, παρά τις διαρκείς προσπάθειες να αλλάξουν τα δεδομένα.
Η γερμανική κυβέρνηση δεν έπαψε να ασκεί πιέσεις μέχρι την τελευταία στιγμή. Γι΄αυτό τον σκοπό βρέθηκε τα τελευταία 24ωρα στο Βερολίνο και ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν. Ο Γερμανός ομόλογός του Γιοχάνες Βάντεφουλ δήλωσε στο περιθώριό της συνάντησής τους «Πιστεύω ακράδαντα ότι το πρόγραμμα SAFE της Ε.Ε. πρέπει να ανοίξει για την Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ως σημαντικούς εταίρους του ΝΑΤΟ». Όλες αυτές οι προσπάθειες ωστόσο έπεσαν στο κενό.
Είναι σαφές ότι η Τουρκία επιθυμούσε διακαώς την ένταξή της στο SAFE, οχι μόνο για οικονομικούς λόγους, αλλά και για πολιτικούς. Ωστόσο, δεν μπορούσε ή δεν ήθελε να αποδεχτεί έναν συμβιβασμό με τους όρους που έθεσαν η Αθήνα και η Λευκωσία. Έγινε συνεπώς κατανοητό τόσο στην Άγκυρα, όσο και στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο ότι οποιαδήποτε προσπάθεια εταιρικής σχέσης με την Τουρκία περνά αναγκαστικά μέσα από το ελληνικό «πράσινο φως» και αυτό εξαρτάται από πολύ συγκεκριμένες κινήσεις.
Η Τουρκία θα μπορέσει να συμμετάσχει μόνο σε ένα περιορισμένο βαθμό, μέσω ευρωπαϊκών βιομηχανιών που έχουν εξαγοραστεί από τουρκικές εταιρείες, όπως για παράδειγμα η ιταλική Leonardo. Επίσης, μπορεί να συμμετάσχει σε διμερή προγράμματα συμπαραγωγής με μια χώρα-μέλος που έχει ενταχθεί, χωρίς όμως η συμμετοχή της στο πρόγραμμα να ξεπερνά το 35%. Αυτό όμως είναι εντελώς διαφορετικό και απέχει πάρα πολύ από την πλήρη αποδοχή της τουρκικής βιομηχανίας μέσα στην ευρωπαϊκή χρηματοδοτική ομπρέλα.
Η ελληνική και ελληνοκυπριακή στάση ήταν ένα ξεκάθαρο μήνυμα και προς τη νέα γερμανική κυβέρνηση, αλλά και άλλες κυβερνήσεις Ευρωπαίων εταίρων, ότι δεν είναι δυνατόν να προωθούνται τα κοινά ευρωπαϊκά συμφέροντα σε βάρος των εθνικών, αλλά και ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η προώθηση της συνεργασίας με τρίτες χώρες ενώ αυτές στρέφονται έμμεσα ή και άμεσα εναντίον χωρών-μελών της Ένωσης.
Είναι αναμενόμενο ότι η σθεναρή στάση της Ελλάδας και της Κύπρου στο ζήτημα αυτό και ο αποκλεισμός της Τουρκίας δεν θα είναι ένας παράγοντας που θα βελτιώσει το κλίμα μεταξύ των χωρών αυτών. Άλλωστε, η Τουρκία κατηγορεί πάγια την Ελλάδα ότι εργαλειοποιεί εναντίον της την θέση της χώρας στην ΕΕ. Δεν αποκλείεται μάλιστα να δούμε το επόμενο διάστημα κάποιου είδους «ανταπόδοση» από τη μεριά της Άγκυρας, που συνηθίζει να αντιδρά με τέτοιους τρόπους.
Σε κάθε περίπτωση όμως, όπως ξεκαθαρίζουν κυβερνητικές πηγές, η Ελλάδα δεν μπορούσε να αποδεχτεί ένα τέτοιο καθεστώς «αναγνώρισης» και «επιβράβευσης» της Τουρκίας, όταν εξακολουθούν να υφίστανται μεταξύ των δύο χωρών ζητήματα όπως η απειλή χρήσης πολεμικής βίας έναντι της άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Ίσως, μάλιστα, αυτή η εξέλιξη, συμπληρώνουν σχολιαστές, είναι και ένας τρόπος να κατανοήσει η Άγκυρα ότι με την συντήρηση της έντασης βγαίνει χαμένη στην πράξη.
https://www.newshub.gr/el/geopolitiki/programma-safe-epitychia-tis-elladas-kai-tis-kyproy-o-apokleismos-tis-toyrkias
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου