Το 5/42 ήταν η στρατιωτική πτέρυγα της αντιστασιακής οργάνωσης ΕΚΚΑ (Εθνική Και Κοινωνική Απελευθέρωσις). Ιδρύθηκε το 1942 από τον απότακτο βενιζελικό συνταγματάρχη Δημήτριο Ψαρρό. Φιλελεύθερη στις επιδιώξεις της, αντι-βασιλική και αντι-κομμουνιστική, η ΕΚΚΑ είχε αναπτύξει δράση στην κεντρική Ελλάδα παράλληλα με τις μεγαλύτερες οργανώσεις ΕΔΕΣ και ΕΑΜ.Αφού προσεγγίστηκε δύο φορές προκειμένου να συνεργαστεί και ουσιαστικά να ενσωματωθεί στο ΕΑΜ και αρνήθηκε, η ηγεσία του ΕΑΜ έδωσε εντολή στον πρωτοκαπετάνιο Άρη Βελουχιώτη να αφοπλίσει το 5/42 έστω και με τη βία. Τη Δευτέρα του Πάσχα, οι δυνάμεις του κύκλωσαν τους άνδρες του Ψαρρού στο Κλήμα της Δωρίδας, τους συνέλαβαν και τους εκτέλεσαν μετά από βασανιστήρια.
Επικεφαλής των συμμοριτών του ΕΛΑΣ ήταν ο ταγματάρχης Θύμιο Ζούλας και ο Άρης Βελουχιώτης. Μαζί με τον Ψαρρό αιχμαλωτίστηκαν, βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν δεκάδες μαχητές. Ο Χάγκεν Φλάισερ υπολογίζει του εκτελεσθέντες του 5/42 σε 66. Είναι άγνωστο πόσοι από τους εκτελεσθέντες ήταν μέλη του 4ου Λόχου, τον οποίο διοικούσε ο Δεδούσης και δέχτηκε το μεγαλύτερο βάρος της επίθεσης. Το μεγαλύτερο μέρος του συντάγματος, συμπεριλαμβανομένων των λόχων Ντούρου, Καϊμάρα και Κούτρα, απαγκιστρώθηκε εγκαίρως και οι μαχητές διέφυγαν στους τόπους καταγωγής των. Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, ο Ψαρρός παραδόθηκε στον ΕΛΑΣ στη Σκάλα Καραΐσκου και δεν προσπάθησε να διαφύγει όπως του προτάθηκε, αλλά αιχμάλωτος παραδόθηκε στον καπετάνιο Δημήτρη Δημητρίου (Νικηφόρος) που τον έστειλε με συνοδεία μικρού αποσπάσματος ανταρτών του στον συνταγματάρχη Γεώργιο Ρήγο, στο αρχηγείο του Συντάγματος του ΕΛΑΣ που στάθμευε στον Αϊ-Λιά. Όμως στην διαδρομή το απόσπασμα συναντήθηκε με τον ταγματάρχη Ευθύμιο Ζούλα, προσωπικό εχθρό του Ψαρρού, ο οποίος μετά από σύντομο διαπληκτισμό εξετέλεσε τον Ψαρρό με το ατομικό του περίστροφο. Στη συνέχεια αποκεφαλίστηκε και το σώμα του, όπως και τα σώματα των ανδρών του έμειναν άταφα για μέρες.
Ο Ζούλας θεωρείται ως περιβάλλον του γενικού γραμματέα του ΚΚΕ Γιώργη Σιάντου με αποτέλεσμα να χρεώνεται η εκτέλεση στον ίδιο. . Μετεμφυλιακά, το 1951, ο Ζούλας έγραψε σε έκθεσή του προς το ΚΚΕ ότι εκτέλεσε τον Ψαρρό για να μην υπάρχει πιθανότητα επανασύστασης του 5/42 Συντάγματος. Επιπλέον υποστήριξε ότι την απόφαση την είχε πάρει μαζί με τον Βελουχιώτη, αρνούμενος την καθοδήγησή του στη πράξη αυτή από τον Σιάντο.
Ο ίδιος ο ΕΛΑΣ απολογήθηκε με δυο ανακοινώσεις και απέδωσε τον θάνατό του στις συνθήκες μάχης. Αν δεν έδρασε αυτοβούλως ο Ζούλας, την εντολή εκτέλεσης του Ψαρρού την έδωσε ο Βελουχιώτης ή ο Σιάντος . Το πιθανότερο κίνητρο για τη δολοφονία ήταν η αποφυγή επανασύστασης του 5/42 Συντάγματος στο πνεύμα της διάλυσης όλων των ανταγωνιστικών προς τον ΕΛΑΣ αντιστασιακών οργανώσεων. Η διάλυση του 5/42 και η θανάτωση του Ψαρρού αποτελούν μια από τις πιο μαύρες σελίδες της δράσης των κομμουνιστών συμμοριτών..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου