«Πόσες µέρες μπορούμε να κινήσουμε τον Στόλο; Για πόσες ημέρες έχουμε καύσιμα;». Η φράση αυτή, που ακούστηκε σε απόρρητη σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών σε μια από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, εντάσσεται στη μακρά εποποιία των ελληνοτουρκικών σχέσεων και ειδικώς στο σκέλος των προβληματισμών για την επέκταση των χωρικών υδάτων και της υφαλοκρηπίδας. Ποιος ήταν ο Ελληνας αξιωματούχος που εξέφρασε το ρητορικό ερώτημα για τις χρονικές δυνατότητες πλεύσης του Στόλου; Και γιατί μπορεί να χρειαζόταν να πλεύσει ο Στόλος;
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το διαχρονικό θέμα των οριοθετήσεων (υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ) και επεκτάσεων (χωρικών υδάτων) αναδύθηκε για μια ακόμη φορά στην επιφάνεια όταν δύο υψηλόβαθμοι Τούρκοι αξιωματούχοι, ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ο υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ, προειδοποίησαν με δηλώσεις τους ότι το τουρκικό casus belli (απειλή πολέμου), που υπάρχει από το 1995 για το Αιγαίο, επεκτείνεται και έναντι όποιας απόφασης επέκτασης των χωρικών υδάτων πέραν των 6 μιλίων στον νότο της Κρήτης.
Ολα τα ισχύοντα στη θάλασσα ήταν περίπου «στον αέρα» μέχρι να τεθεί σε ισχύ η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, τον Νοέμβριο του 1995. Μέχρι τότε δεν υπήρχε ρητά διατυπωμένο το δικαίωμα των κρατών να επεκτείνουν τα χωρικά ύδατα έως τα 12 μίλια. Αλλα κράτη είχαν χωρικά ύδατα 3 μιλίων, άλλα 6 και άλλα 9 – σπανίως 12. Από το 1994, όμως, η «επέκταση στα 12» κατέστη δικαίωμα που μπορεί να ασκηθεί μονομερώς.
Στο διάστικτο από μικρά και μεγάλα νησιά Ανατολικό Αιγαίο, τα πρώτα ίχνη σκέψεων για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και την όποια επέκταση των χωρικών υδάτων εντοπίζονται το 1963 και έγιναν με τη λογική ότι έπρεπε να τακτοποιηθούν τα προβλήματα στο Αιγαίο. Δεν υπήρξε συνέχεια έως τις 2 Μαρτίου 1974, όταν επί πρωθυπουργίας Αδαμάντιου Ανδρουτσόπουλου έγινε σύσκεψη στο ΥΠΕΞ με εισηγητή τον διπλωμάτη και υπηρεσιακό υπουργό Σπύρο Τετενέ, παρουσία του πρωθυπουργού. Ο στόχος ήταν να αποσαφηνιστούν τα όρια για να ξεκινήσουν οι έρευνες υδρογονανθράκων, που είχαν αποκτήσει μεγάλο ενδιαφέρον λόγω της πετρελαϊκής κρίσης του 1972.
Διαβάστε περισσότερα:
https://www.kathimerini.gr/politics/foreign-policy/562228258/dokimazontas-ta-nera-gia-ta-12-milia/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου